İşletme Gerilimi: Elektrik Sistemlerinin Çalışma Gerilimi

İşletme gerilimi, bir elektrik ekipmanı veya tesis bölümünün normal çalışma koşullarında iletkenleri arasında ölçülen gerilim değeridir. Bu değer, sistemin günlük operasyonel karakteristiğini tanımlar ve IEC 60038 gibi standartlarla düzenlenir.

Temel Özellikler
Tanım Kapsamı:

Faz-faz veya faz-nötr arası gerilim

Nominal değer (Uₙ) etrafında ±%10 toleransla çalışabilir

Geçici dalgalanmalar bu kapsama girmez

Ölçüm Standardı:

AC sistemlerde RMS değer (etkin değer)

DC sistemlerde ortalama değer

Sınıflandırma ve Örnekler
Sistem Türü İşletme Gerilimi (AC) Uygulama Alanı
Alçak Gerilim (LV) 230V (faz-nötr) Konut, ofis tesisatları
400V (faz-faz) Endüstriyel motorlar
Orta Gerilim (MV) 11kV Şehir dağıtım şebekeleri
Yüksek Gerilim (HV) 154kV Enerji iletim hatları
Teknik İlişkiler
Anma Gerilimi ile Bağlantı:

İşletme gerilimi genellikle anma gerilimine (Uₙ) eşittir, ancak şebeke koşullarına göre değişebilir.

Yalıtkanlık Geriliminden Farkı:

Yalıtkanlık gerilimi > İşletme gerilimi (en az 2 kat)

Frekans Bağımlılığı:

50Hz/60Hz sistemlerde reaktif bileşenler etkili

Kritik Önemi
Ekipman Seçimi: Motor, trafo ve kesicilerin gerilim sınıfı

Güvenlik: Dokunma gerilimi sınırları (≤50V AC)

Enerji Kalitesi: Harmonik distorsiyon analizi

Koruma Sistemleri: Aşırı gerilim rölelerinin ayarı

Ölçüm ve Kontrol
Sürekli İzleme: SCADA/enerji analizörleri ile

Kabul Testleri: ±%10 sınırının kontrolü

Arıza Durumu: Gerilim düşümü (>%10) alarmı

Örnek Uygulama:
Bir endüstriyel tesiste 400V anma gerilimli sistemde:

Normal işletme gerilimi: 380-420V arası

Kabul edilemez değer: <360V veya >440V