Küçük Gerilim (SELV - Safety Extra-Low Voltage) Sistemi

Küçük Gerilim (SELV - Safety Extra-Low Voltage) Sistemi

1. Temel Tanım ve Özellikler:
Küçük gerilim, AC sistemlerde 42V'u (tepe değeri 50V), DC sistemlerde 120V'u geçmeyen ve özel güvenlik transformatörleriyle beslenen sistemlerdir. Temel karakteristikleri:

Ayrı besleme kaynağı (güvenlik transformatörü)

Topraklamasız çalışma prensibi

İzolasyon hatasında dahi tehlikeli dokunma gerilimi oluşturmama

2. Teknik Standartlar ve Yönetmelikler:

IEC 60364-4-41 (Elektrik Tesisatları)

IEC 61558 (Güvenlik Transformatörleri)

EN 60950 (Bilgi Teknolojisi Ekipmanları)

TS HD 60364-4-41 (Türk Standardı)

3. Sistem Bileşenleri:

Güvenlik Transformatörü: Çift yalıtımlı, 1:1 oranlı

İzolasyon Monitorü: Sistem bütünlüğünü sürekli kontrol

Koruyucu Diyotlar: Aşırı gerilim sınırlaması

Özel Konnektörler: Yanlış bağlantıyı önleyici

4. Uygulama Alanları:

Aydınlatma sistemleri (özellikle ıslak mekanlar)

Tıbbi cihazlar (ECG, cerrahi aletler)

Havuz ve sauna ekipmanları

Oyuncaklar ve çocuk eğitim setleri

Maden ocakları ve patlayıcı ortamlar

5. Tasarım Kriterleri:

İzolasyon seviyesi: Çift yalıtım veya takviyeli yalıtım

Creepage mesafesi: Minimum 8mm

Clearance mesafesi: Minimum 6mm

Test gerilimi: 4000V AC/1 dakika

6. Güvenlik Hesaplamaları:
İzin verilen maksimum güç:
P_max = U² / R_insan
Burada:

U = 42V AC (nominal)

R_insan = 2000Ω (konservatif değer)
→ P_max ≈ 0.9W (pratikte 50VA sınırı)

7. Avantajları:

Dokunma gerilimi sınırı aşılamaz

Topraklama hatası riski yok

Basit ve ekonomik çözümler sunar

Yüksek güvenlik seviyesi