Sıfırlama (Nulling) Sistemi - Detaylı Teknik Analiz
Sıfırlama (Nulling) Sistemi - Detaylı Teknik Analiz
1. Temel Çalışma Prensibi:
Sıfırlama, TN sistemlerde uygulanan ve yalıtım hatası durumunda kısa devre akımı oluşturarak koruma cihazlarının devreyi açmasını sağlayan aktif bir koruma yöntemidir. Temel karakteristiği:
Nötr iletkeni ile koruma iletkeninin birleştirilmesi
Hata akımının yüksek değerlere ulaşması
Manyetik termik şalterlerin anında devre kesmesi
2. Sistem Bileşenleri ve Bağlantı Şeması:
PEN İletkeni: Birleşik nötr+toprak hattı (TN-C)
Ana Dağıtım Kutusu: Sıfırlama barası
Koruma İletkenleri: Sarı-yeşil renkli iletkenler
Aşırı Akım Röleleri: Devre kesiciler (IEC 60898)
3. Teknik Hesaplamalar ve Kritik Parametreler:
Hata Akımı Hesabı: I_f = U_0 / (Z_t + Z_k)
U_0: Faz-nötr gerilimi
Z_t: Trafo empedansı
Z_k: Döngü empedansı
Kesici Seçimi: I_k > 1.5×I_f (IEC 60364)
İletken Kesiti: S ≥ 10mm² bakır (TN-C sistemlerde)
4. Uygulama Standartları ve Yönetmelikler:
IEC 60364-4-41 (TN sistemleri)
TS HD 60364-5-54 (Topraklama düzenleri)
EN 50522 (Topraklama direnci)
IEC 60909 (Kısa devre hesapları)
5. Avantajlar ve Dezavantajlar:
Avantajlar Dezavantajlar
Hızlı devre kesme (0.1-0.4s) Nötr kopması riski
Ek topraklama elektrodu gerekmez Harmonik akımlar
Düşük maliyet Gerilim düşümü riski
Basit uygulama Dengeleme sorunları
6. Montaj ve Uygulama Kuralları:
Tesisat başlangıcında tek noktadan sıfırlama
Metalik süreklilik testleri (R<0.1Ω)
PEN iletkeninde sigorta yasaktır
Paralel bağlantı yapılmamalı
Periyodik döngü empedans ölçümleri
7. Ölçüm ve Test Prosedürleri:
Döngü empedans ölçümü (Z_s)
Beklenen hata akımı hesaplaması
Koruma iletkeni süreklilik testi
Topraklama direnci kontrolü
Kaçak akım ölçümleri
Sonuç ve Uygulama Önerileri:
Sıfırlama sistemi, özellikle endüstriyel tesislerde ve bina içi dağıtım sistemlerinde yaygın kullanılan etkin bir koruma yöntemidir. Başarılı uygulama için:
Döngü empedansının yeterince düşük olması
Koruma cihazlarının doğru seçilmesi
Periyodik testlerin ihmal edilmemesi
Nötr iletken bütünlüğünün sürekli kontrolü
