Yangın Tehlikesi Olan Yerler: Yüksek Riskli Elektrik Tesisatı Alanları

Yangın tehlikesi olan yerler, kolay alev alabilen maddelerin bulunduğu ve elektrik ekipmanlarının yangın başlatma riski taşıdığı özel ortamlardır. Bu alanların tasarımı IEC 60079-14, NFPA 70 (NEC) ve TS HD 60364-7 standartlarına göre yapılmalıdır.

Sınıflandırma ve Risk Seviyeleri
Ortam Türü Yanıcı Madde Örnekleri Yangın Sınıfı Koruma Önceliği
Düşük Riskli Kağıt, karton Class A IP54, alev geciktirici
Orta Riskli Pamuk, keten, kereste Class B Ex-e ekipman
Yüksek Riskli Kuru ot, saman, solvent buharı Class C Ex-d, patlamaz tasarım
Elektriksel Tasarım Kuralları
Ekipman Seçimi:

Koruma Tipi: Ex-e (artırılmış güvenlik) veya Ex-d (alev sızdırmaz)

Kablo: Alev geciktirici (FR-LSHZ), halogen-free (IEC 60754-1)

Priz/Anahtar: IP65, kıvılcım önleyici

Tesisat Özellikleri:

Metal kanallar veya alev dayanımlı PVC borular

Sigorta/kablo kesiti: %25 büyük seçilmeli (termik stres için)

Topraklama: TN-S sistemi, 10Ω'dan az

Otomasyon ve Koruma:

Sıcaklık sensörleri (70°C'de alarm)

Ark algılama (AFDD - IEC 62606)

Yangın damperi ile entegre enerji kesme

Özel Uygulama Alanları ve Çözümler
Mekan Risk Faktörü Alınacak Önlemler
Kağıt Fabrikası Toz birikimi + kıvılcım Ex-e motorlar, toz geçirmez panolar
Tekstil Deposu Pamuk lifleri Havalandırmalı kablo kanalları
Kereste Kurutma Fırını Yüksek sıcaklık Nomex izoleli kablolar, 180°C'ye dayanım
Saman Ambarı Oksijen + organik madde Ex-d aydınlatma, kıvılcımsız anahtarlar
Montaj ve İşletme Prosedürleri
Kurulum:

Kablolar arasında 30cm hava boşluğu (alev yayılımını önleme)

Ekipmanlar yanıcı maddelerden 1m uzakta

Pano içi sıcaklık izleme (RTD sensörler)

Bakım:

3 ayda bir toz birikimi temizliği

Yıllık termografik inceleme

2 yılda bir izolasyon direnci testi (≥2MΩ)

Standartlar ve Yönetmelikler
IEC 60079-14: Patlayıcı ortamlar için tesisat

NFPA 497: Yanıcı toz sınıflandırması

ATEX 2014/34/AB: Avrupa patlamaz ekipman direktifi

TS 3491: Yangına dayanıklı kablo standardı

Örnek Uygulama:
Bir kereste fabrikasında:

Motorlar: Ex-e sınıfı, IP66

Aydınlatma: Ex-d LED armatür, 5000K renk sıcaklığı

Kablolama: Alev geciktirici NYY-J, çelik kanal içinde

Koruma: 100mA kaçak akım rölesi + 50ms kesme