Yüksek Gerilim Nedir?
Yüksek gerilim, etkin değeri 1000 voltun üzerindeki elektrik enerjisi iletim ve dağıtım sistemlerinde kullanılan gerilim seviyesidir. Bu teknik tanımda belirtilen gerilim değerleri (G.7 ve G.8'de açıklandığı üzere) fazlar arası ölçülen değerleri ifade eder. Yüksek gerilim sistemleri genellikle 1 kV ile 380 kV arasındaki gerilim seviyelerini kapsar ve enerjinin uzun mesafelere verimli şekilde taşınmasını sağlar. Bu sistemler, şehirlerarası enerji nakil hatlarında, trafo merkezlerinde ve büyük sanayi tesislerinde karşımıza çıkar.
Yüksek Gerilim Sistemlerinin Özellikleri ve Kullanım Alanları
Yüksek gerilim sistemleri, enerji iletiminde verimliliği artırmak ve kayıpları azaltmak amacıyla kullanılır. Bu sistemlerde gerilim seviyesi arttıkça iletim kayıpları önemli ölçüde düşer. Yüksek gerilim hatları; enerji santrallerinden şehirlere, büyük sanayi tesislerine ve dağıtım merkezlerine elektrik enerjisinin taşınmasında kullanılır. Özellikle 154 kV ve üzeri gerilim seviyeleri, ülkemizdeki ana iletim hatlarında standart olarak kabul edilmiştir. Bu sistemlerde kullanılan özel izolatörler, kesiciler ve diğer ekipmanlar yüksek gerilime dayanıklı olarak üretilir.
Yüksek Gerilimde Güvenlik Önlemleri ve Standartlar
Yüksek gerilim sistemlerinde güvenlik hayati önem taşır. Bu sistemlerle çalışacak personelin özel eğitimler alması ve koruyucu ekipmanlar kullanması zorunludur. Yüksek gerilim tesislerinde; yalıtım mesafeleri, topraklama sistemleri, ark koruma ekipmanları özenle tasarlanmalıdır. IEC 62271, IEEE C2 gibi uluslararası standartlar yüksek gerilim sistemleri için temel kılavuzlardır. Ayrıca, yüksek gerilim hatlarına yaklaşım mesafeleri, iş güvenliği yönetmeliklerinde kesin olarak belirtilmiştir. Periyodik bakımlar, termal kameralarla yapılan kontroller ve izolatör testleri sistem güvenliği için kritik öneme sahiptir.
